Raven Progresif Matrisler Testleri (RPMT)

Raven Progresif Matrisler Testleri (RPMT)

Raven Progresif Matrisleri (RPM), kültürden bağımsız bir test oluşturmak amacıyla doktor John Carlyle Raven tarafından ilk olarak 1936 yılında geliştirilmiştir (105). Günümüzde testin üç farlıklı versiyonu bulunmaktadır; (1) Standart Raven Progresif Matrisler testi (Standard Progressive Matrices) (testin uygulanabilir formunun 1938 yılındaki ilk basımı), (2) Raven Renkli Progresif Matrisler testi (Raven Colored Progressive Matrices) (çocuklar, yaşlılar veya orta ve ağır öğrenme güçlüğü yaşayanlar için uygulanır), (3) Raven Geliştirilmiş Progresif Matrisler testi (Advanced Progressive Matrices) (yetişkinler ve ortalamanın üzerinde zeka kapasitesi olan kişiler için uygun).

RPM, problem çözme, analitik değerlendirmeyi analitik irdelemeyi ve soyutlama becerisini ölçmektedir. Testin irdeleme, düzenli ve doğru düşünme, zihinsel beceri ve faaliyet hızını; akademik başarı ya da sözel yetenekten bağımsız olarak ölçtüğü kabul edilmektedir. Dilden bağımsız olan bu testin, kültürel değişkenlerden etkilenmediği kabul edilmektedir. Çalışmalarımızda testin renkli versiyonu bilgisayar ortamına uyarlanmış şekli katılımcıların zeka seviyesini belirlemek amacı ile kullanılmıştır. Test A, Ab ve B setlerinden oluşmaktadır. Testin A, Ab bölümlerinin tamamı renkliyken, B bölümünün bir kısmı siyah-beyazdır. RPM, giderek karmaşıklaşan ‘şekil bilmeceleri’ serilerinden oluşur. Test sürecinde katılımcıdan 6 maddelik (3x3) matriks şeklini tamamlamak için gerekli olan maddeyi saptaması istenir. Denek, problemi oluşturan desenlerin art arda gösterdiği değişimin mantığını kavramaya çalışacak ve boş bırakılmış sonuncu desenin yerine aşağıda verilen desen seçeneklerinden hangisinin gelmesi gerektiğine karar verecektir. Testin ilerleyen bölümlerinde, desenlerin bir ya da birkaç özelliği art arda dizilen desenlerde sistematik olarak değişmektedir. Testin sonunda doğru cevap sayısı puanı ve tamamlama süresi belirlenmiştir. Testten alınan puanlar persentil eğrilerindeki karşılıklarına bakılarak değerlendirilir. %95 persentilin üzeri üstün zeka (intellectually superior), %95-%75 persentil arası ortalamanın üzerinde zeka kapasitesi (definitely above the average in intellectual capacity), %25-75 persentiller arası ortalama zeka (intellectually average), %25 persentil ve aşağısı ortalamanın altında zeka kapasitesi (definitely below the average in intellectual capacity), %5 persentilin aşağısı zeka geriliği (intellectually impaired) olarak değerlendirilir (ref…J Raven, J C Raven, J H Court Coloured Progressive Matrices 1998 edition: Raven : section 2, Oxford Psychologist Pres 1999) . %25 persentil ve altı puan alan katılımcılar çalışmadan dışlanmıştır.